Η συμμετοχή του Αδελε στον Βαλκανικό αγώνα.

 

Ο Παντελής Μ. Γιαμπουδάκης από το Αδελε , παππούς του γιατρού Παντελή Γιαμπουδάκη και αδελφός της γιαγιάς μου Ευρυδίκης συμμετείχε ως οπλαρχηγός στο εθελοντικό σώμα απελευθέρωσης της Ηπείρου. Αρχηγός του σώματος Ηπείρου ήταν ο Ευάγγελος Κ. Γαλλιανός ή Φραγκιαδάκης. 

Έλαβε μέρος στις παρακάτω μάχες:

1)      Στην κατάληψη του χωριού «Γιανούζι» στις 31 Οκτωβρίου 1912 , που έγινε αρχηγείο του εθελοντικού σώματος Γαλλιανού

2)     Στην μεγάλη μάχη στις 2 Νοεμβρίου 1912 που κράτησε δύο (2) μέρες στην οποία εκτοπίστηκε ο εχθρός από το «Ασπρο Μήλο» προς «Χάϊκα» και μέχρι το «Γαρδίκι».

3)    Στη μάχη στο χωριό «Καστρί» στις 8 Νοεμβρίου 1912 η οποία συνεχίστηκε στις 14,22,23,25 και 27 του ίδιου μήνα και έτους.!!

4)   Στην απόκρουση στην αιφνίδια σφοδρή επίθεση των Τούρκων την νύχτα 28 Νοεμβρίου 1912 στο χωριό «Γιανούζι» που κράτησε δύο ώρες.

5)     Στη σφοδρή μάχη που έγινε στο «Άσπρο Μήλο» στις 3 Δεκεμβρίου 1912 στην οποία σκοτώθηκε ο Κωνσταντίνος Μ. Καλοειδάς , από εχθρική σφαίρα , στο δεξιό οφθαλμό.


Στο Ρέθυμνο υπάρχει Οδός Φραγκιαδάκη Ευαγγέλου (ή Γαλλιανός): Κρητικός οπλαρχηγός, που γεννήθηκε το 1870 στην περιοχή Γάλλου Ρεθύμνου. Η επιτροπή για τον Μακεδονικό Αγώνα (1904 κ.ε.) τον κατέταξε στην πρώτη τάξη οπλαρχηγών, αναγνωρίζοντας έτσι τις υπηρεσίες του.


Ο Ευάγγελος Φραγκιαδάκης (καπετάν Γαλιανός) (1869-1951) καταγόταν από το Ρέθυμνο, συμμετείχε στην Κρητική Επανάσταση του 1897 και εμφανίστηκε ως εθελοντής στη Μακεδονία το 1904 μαζί με τον Τσόντο-Βάρδα. Πήρε μέρος σε πολλές συμπλοκές και αιχμαλωτίστηκε κατά την μάχη στο Κουρί Γέρμα τον Απρίλιο του 1905. Συμμετείχε στους Βαλκανικούς Πολέμους και πέθανε το 1951 στο Ρέθυμνο

Αδελιανός καταθέτει στεφάνι στο Αρκάδι το 1885

Αυτές τις μέρες κυκλοφόρησε το Βιβλίο του Δασκάλου Νίκου Ι. Δερεδάκη "ΑΡΚΑΔΙ 150 χρόνια εορτασμών"

Το βιβλίο αποτελεί μια καταγραφή των περισσότερων εορταστικών εκδηλώσεων που έχουν γίνει για την αρκαδική εθελοθυσία από το 1866

Στην Ενότητα "Οι πρώτες εκδηλώσεις επί Τουρκοκρατίας" παρατήρησα ότι η πρώτη εκδήλωση στη Κρήτη έγινε δεκαοκτώ χρόνια μετά την εθελοθυσία του Αρκαδιού το 1884.

Όπως αναφέρει στο Βιβλίο του ο κ. Δερεδάκης εκείνη την ημέρα (8η Νοεμβρίου 1884) έγιναν δύο μνημόσυνα. Το ένα στη πόλη του Ρεθύμνου και το άλλο στο Αρκάδι που είχε οργανώσει ο Ηγούμενος Γαβριήλ Μαναρής .Ο Πανηγυρικός στην Ιερά Μονή Αρκαδίου θα παρουσιαστεί στο "ΣΥΝΕΔΡΙΟ για ΤΗΝ ΚΡΗΤΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ 1866-1869" που θα γίνει στα Χανιά στις 4 και 5 Νοεμβρίου. Ο Λόγος θα παρουσιαστεί από τον Φιλόλογο, Συγγραφέα Λενακάκη Ανδρέα στην Δ' Συνεδρία.


Τον επόμενο χρόνο , 1885 , τον εορτασμό ανέλαβε ο σύλλογος "Μούσαι"
Περίπου 1500 άτομα , οι περισσότεροι έφιπποι με επικεφαλής τους προκρίτους, ξεκίνησαν για το Ρέθυμνο για το ιστορικό μοναστήρι.

Παρατήρησα ότι στη διαδικασία κατάθεσης στεφάνων στο Ηρώο του Αρκαδιού , όλοι οι καταθέτοντες στεφάνια εκπροσωπούσαν αρχές ή συλλόγους του Ρεθύμνου. Ο 27ος που κατέθεσε στεφάνι ήταν ο Π. Χατζηγεωράκης εκ μέρους των χωρίων Αδελε και Αγίας Παρασκευής. Επειδή δεν κατέθεσαν στεφάνι από κανένα άλλο χωριό. Υποθέτω ότι κατέθεσαν στη μνήμη του Πυρπολητή Κωστή Γιαμπουδάκη


Το Βράδυ της ίδιας μέρας στην κατάλληλα διακοσμημένη αίθουσα της Δημοτικής Σχολής ,μίλησε ο Εμμ. Γενεράλις απόσπασμα  του οποίου παραθέτω :

Λόγος εκφωνηθείς εις Ρέθυμνον την 8/11/1885 εις την 19ην επέτειον της ολοκαυτώσεως.
απόσπασμα :
………………….. Και ιδού προσέρχεται ο Αδελιανός Κωνσταντίνος Γιαμπουδάκης κρατών πιστόλαν και ατρόμητος ερωτά τα γυναικόπαιδα , αν η δουλεία και η ατίμωσις είναι προτιμότερη του θανάτου. Περιμένει δε να ακούση το εμπρός και να εκτελέση την υπό του θείου εμπνευσθείσαν αυτώ ιδέαν , αποδεκτήν δε γενομένην υπό του Γαβριήλ και του Φρουράρχου. Στιγμή αγία ! Στιγμή ιερά και μεγάλη! Στιγμή φρικτή. Η μήτηρ κάθηται παρά την πυρίτιδα σφίγγουσα το τέκνο της εν τη αγκάλη και προσδοκώσα την ανάπαυσιν εν τω θανάτω.
………………………
Επαναλαμβάνει την ερώτησιν τότε ο Γιαμπουδάκις , και εις την απόκρισιν φωτιά! Εκπυρσοκροτεί το πυροβόλον του. Ω της φοβεράς και αιματηράς λύσεως! Νέφος πυκνόν καλύπτει το παν και μεταβάλλει την ανατιναχθείσαν αποθήκην εις μαύρην κόλασιν.


…………………………………………