Σχετικά με τον Αδελιανό Γιαμπουδάκη Κωστή που έζησε στο Aswan

 

Στην πρόσφατη τιμητική εκδήλωση που έγινε στη  Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Ρεθύμνου (Τετάρτη 23 Ιουλίου 2025) για την οικογένεια του διακεκριμένου βιβλιογράφου, ιστοριοδίφη και εκπαιδευτικού †Γεώργιου Εκκεκάκη (1934-2017),  παρουσιάστηκε  το ύστατο έργο του “Ρεθεμνιώτες που πέρασαν αφήνοντας ίχνη και περαστικοί που έμειναν στην ιστορία του τόπου“, ένα βιογραφικό λεξικό προσώπων που γεννήθηκαν, κατάγονταν ή έζησαν στην ευρύτερη περιοχή του Ρεθύμνου, με επιμέλεια της συναδέλφου Κατίνας Κανδυλάκη.

 

Ξεφυλίζοντας το εξαιρετικό βιβλίο του Γ.Π. Εκκεκάκη  ,στη Σελίδα 673 και στο όνομα «Γιαμπουδάκης Π(αντελής?)

Πλούσιος Αδελιανός , εγκατεστημένος στο Ασουάν της Αιγύπτου. Το 1912 αρραβωνιάστηκε την Πολύμνια Στυλιανού Πετυχάκη (Προφανώς αδελφή του μετέπειτα δημάρχου ) και η Κρητική επιθεώρηση της εποχής εύχεται στο ζεύγος τα δέοντα.

 

Στη σελίδα 219 Πετυχάκη Πολύμνια του Στυλιανού (1877-1913) Απόφοιτος του Αρσάκειου , αδελφή του δημάρχου Τίτου Πετυχάκη, παρ ότι διορίστηκε δασκάλα, δεν εργάστηκε, αλλά παντρεύτηκε και έφυγε στο Ασουάν. Πέθανε Νέα.

Βρήκα το αντίστοιχο απόσπασμα της εφημερίας (ΚΡΗΤΙΚΗ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ 1-9-1912)

“Καίτοι ολίγον αργά εν τούτοις δεν δυνάμεθα παρά μετά χαράς ν’ αναγράψωμεν τους αρραβώνας του εις Ασουάν της Αιγύπτου εγκατεστημένου πολυτίμου φίλου μας και πλουσίου συμπολίτου κ. Π. Γιαμπουδάκι , μετά της ευπαιδεύτου και σεμνής Δος Πολύμνιας Στυλ. Πετυχάκι. Η Κρητική επιθεώρησις εύχεται τοις μνηστευθείσις ταχείαν και την στέψιν»

 Έχω να παρατηρήσω ότι το όνομα είναι λάθος, προφανώς με ευθύνη της εφημερίδας:

Η γιαγιά μου Ευρυδίκη -Γιαμπουδάκη (1881-1974) είχε άλλα 6 αδέρφια 

Παντελής Γιαμπουδάκης (1877-1970)

Κωστής Γιαμπουδάκης (?-?) Ασουάν

Εμμανουήλ Γιαμπουδάκης

Ευαγγελία Γιαμπουδάκη(?-10-1-1919)

Μαρία Γιαμπουδάκη

Λαμπρινή Γιαμπουδάκη -Θανούσα σε Αθήνα

 Το ιστορικό

Ο Κωστής έφυγε από το χωριό Άδελε 13-14  χρόνων ήταν και χάθηκαν τα ίχνη του για αρκετά χρόνια. Εκείνη την εποχή ήταν δύσκολο να βρουν τα υπόλοιπα αδέρφια τον Αδερφό τους Κωστή.  Η γιαγιά μου Ευρυδίκη , πέθανε το 1974 στα 93 της χρόνια άρα η φυγή του Κωστή ήταν 1890 με 1900

Πολύ αργότερα τα αδέρφια άρχισαν να ψάχνουν τον Κωστή. Επειδή  εκείνη την εποχή υπήρχε αρκετός Ελληνισμός στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου και οι εμπορικές σχέσεις ήταν πολλές, σκέφτηκαν τα αδέρφια του να απευθυνθούν στην πρεσβεία της Αλεξάνδρειας.

Η απάντηση ήταν εντυπωσιακή! Έστειλαν ένα δίφυλλο  εφημερίδας που εκδιδόταν στην Αίγυπτο στα Ελληνικά. Εκεί αναφερόταν ότι ο Κωστής ζούσε στο Σελάλ ( Sellal) πάρα πολύ κοντά στο Aswan

Η  δίφυλλη εφημερίδα  ήταν ο «Ταχυδρόμος» της ελληνοαιγυπτιώτικης εφημερίδας της Αλεξάνδρειας

Αργότερα ο απόγονος  του παππού Παντελή ,Παντελής Γιαμπουδάκης , γιατρός πνευμονολόγος , άκουσε από την Ελληνική Ραδιοφωνία και από την εκπομπή «Έλληνες που μεγαλούργησαν στο Εξωτερικό» την ίδια ιστορία που περιγράφει το δισέλιδο του περιοδικού και επί πλέον ότι μια περιοχή του Sellal , Costi πήρε το όνομά της από τον Κωστή Γιαμπουδάκη από το Άδελε Ρεθύμνου !  Στην προσπάθεια του να μάθει ο γιατρός Παντελής που βρέθηκαν αυτές οι πληροφορίας σε τηλέφωνό του στην Ελληνική Ραδιοφωνία, μίλησε με τον δημοσιογράφο και του είπε ότι τα βρήκε σε αμερικάνικο περιοδικό. Δυστυχώς δεν έχομε άλλα στοιχεία από εκεί.

Το κείμενο της εφημερίδας όπως μπορέσαμε να το καταγράψουμε

Λεζάντα Φωτογραφίας Καμήλας

Αυτοί οι μαύροι με τις  ……νητές καμήλες  το…είναι  οι ………. Του Έλληνος Κωστή για το οποίο μιλεί το ρεπορτάζ της σελίδος αυτής . Ο …… «Κωστής»…. Είναι ο αρχηγός των

Η μαθητιώσα νεολαία της περιοχής όπου ζει ο περίεργος Ελλην. Οι μικροί αυτοί έχουν μάθει να σέβονται τον Κωστή γιατί στα μάτια τους αποτελεί ενσάρκωσι Ευρωπαϊκού πολιτισμού.

Ο τελευταίος σιδηροδρομικός σταθμός της Αιγύπτου προς το Σουδάν , είναι το Σελάλ. Είναι ένας μικρός σταθμός , μία παράγκα μπροστά στην οποία σταματά το τραίνο , που φέρνει τους περιηγητάς που έρχονται από το Κάϊρον και πηγαίνουν προς τα ενδότερα της Αφρικής. Γύρω – τριγύρω  υπάρχουν μόνο χωριά μαύρων, Mπεντουίνων και φυλών Αραβικών που ζουν σε ημιάγρια ακόμα κατάστασιν

Σ’ αυτό το περιβάλλον βρέθηκα  ….ρών  ταξιδεύοντας με δημόσια …….  ική  αποστολή και φαντάζεσθε  την έκπληξί μας  όταν ακούσαμε ότι όλη η περιφέρεια αυτή φέρει Ελληνική ονομασία. Λέγεται  Κωστή. Και η έκπληξί μας  ήταν μεγαλύτερη , όταν αντικρίσαμε αυτό το περίφημο Κωστή  . Είναι ο μόνος Ευρωπαίος της περιοχής. Είκοσι χρόνια τώρα ζεί ολομόναχος μέσα στη ερημική περιοχή, μια ζωή που θυμίζει τον Ροβινσώνα  Κρούσσο . Κατεβαίνοντας στο σταθμό πήγαμε βέβαια να τον επισκεφτούμε. Του κάκου τον αναζητήσαμε στην αρχή. Χρειάστηκε να μας τον δείξουν άλλοι. Φορούσε  σαρίκι από αυτά που συνηθίζουν οι μπεντουίνοι και γκελεμπία , το εθνικό ένδυμα των Αραπάδων. Είναι τελείως προσηρμοσμένος προς το περιβάλλον ζει ο πιο περίεργος αυτός Έλλην του κόσμου. Καθίσαμε στο πρωτότυπο μαγαζί του , που είναι ταβέρνα , τουριστικό γραφείο , μπακάλικο και φαρμακείο και τον αφήσαμε να μας διηγηθεί την ζωήν του. Είναι από την Κρήτη και λέγεται Γιαμπουδάκης. Χρόνια τώρα όμως άφησε το οικογενειακό του όνομα. Έμεινε μόνο το Κωστής. Έτσι τον ξέρουν όλες οι φυλές των Αραπάδων που κατοικούν τριγύρω. Τους έχει γίνει σιωπηλά και ανεπισήμως ένα είδος «αρχηγού». Έρχονται  να του ειπούν τις διαφορές των και να τους δικάσει πολλές φορές. Εκτελεί και χρέη γιατρού. Τα φάρμακά του συνίσταται σε μερικά κινίνα και ασπιρίνες  που είναι ακόμη άγνωστα εκεί πάνω  και τα εκμεταλλεύεται μόνος ο δαιμόνιος Κωστής. Οι περιηγηταί που φτάνουν μέχρι το Ασουάν για να θαυμάσουν το τεράστιο μηχανικό έργο των Νειλοφρακτών ακούνε με έκπληξη από τους διερμηνείς , ότι πρέπει να ειδούν τον  .. Κωστή. Στην αρχή νομίζουν ότι πρόκειται για καμμιά άγνωστη αρχαιότητα. Και όταν φτάσουν στο Σελάλ, βρίσκονται …………. Σ΄αυτόν τον περίεργο Έλληνα με το σα………………………………………..  είναι μια      ………………… για να μπορέσει να αποκτήσει την σημερινή του οικονομική ανεξαρτησία. Εχει κτ’ισει ένα σπιτάκι κοντά στο Νείλο μακριά από τα χωριά των μαύρων. Κάνει και μήνες να μιλήσει Ελληνικά , γιατί σπανίως περνούν από εκεί πάνω Έλληνες. Η καθημερινή του ζωή  θυμίζει πολύ κινηματογραφική ταινία που περιγράφει τη ζωή κάποιου αποίκου της περασμένης εποχής. Ζωή με στερήσεις και κινδύνους , με μόχθους , με  αγωνίες…

Το βράδυ , όταν πια οι μαύροι σχολάσουν   από τις δουλειές τους έρχονται να αγοράσουν κονιάκ από τον Κωστή. Κάνουν διαδρομή χιλιομέτρων για λίγο ποτό. Έχουν εξακριβώσει ότι οι άνθρωποι αυτοί δεν βάζουν τίποτα κοντά στο πιοτό.  ‘Αν τους βάλετε στο τραπέζι ένα χρυσό ρολόι και ένα φλιτζάνι κονιάκ , θα προτιμήσουν το κονιάκ. Και την αδυναμία αυτή την ξέρει ο Κωστής. Το πουλάει το πιοτό με το σταγονόμετρο …….. Έτσι μια μικρή περιουσία. Κάπου κοντά στο σπίτι του έχει ετοιμάσει και  τον τάφο του. Μια σεμνή πλάκα περιμένει το μοιραίο για να σφραγίσει την πολυκύμαντη  ζωή του. Η πλάκα γράφει επάνω μόνο : «Κωστής».  Δεν χρειάζονται περισσότερα. Το όνομα αυτό έχει γίνει σύμβολο σε μια περιοχή εκατοντάδων χιλιομέτρων. Σύμβολο του Ελληνικού δαιμονίου. Τον αποχαιρετούμε  λοιπόν και εμείς ένα σούρουπο με τον προσήκοντα σεβασμό  ύστερα από την επίσκεψι μας. Βλέπομε το γεροντικό του πρόσωπο γεμάτο ρυτίδες κάτω από το μπεντουίνικο σαρίκι. Αυτός είναι ο ανώνυμος Έλλην που κατέκτησε ειρηνικά μια ολόκληρη εποχή και της έδωσε το όνομά του.

Μέγας είσαι Έλληνα και θαυμαστά τα έργα σου !!! 

ΝΤΙΝΟΣ ΚΟΥΤΣΟΥΜΗΣ

 

Επίσης ο Κωστής ,που όπως γράφει και η εφημερίδα εξ’ αιτίας του η περιοχή πήρε το όνομά του Kosti . εμφανίστηκε εδώ περίπου το 1950 με ενδυμασία Ευρωπαϊκή.

Υπήρξε μια αλληλογραφία με τα αδέρφια του και έχω δύο επιστολές.

 Γιός του Δημοσιογράφου Ντίνου Κουτσουμή ,που ήταν αργότερα αρχισυντάκτης  του Αιγυπτιακού Ταχυδρόμου και υπογράφει το δισέλιδο ,  είναι ο Γιώργος Κουτσουμής , σήμερα σύμβουλος τύπου της Ελληνικής πρεσβείας στο Κάιρο! (Σεπτέμβριος 2014)

Μαρτυρίες διασωθέντων για τον πυρπολητή της Ι.Μ Αρκαδίου

 

1)    Ανδρέας Εμμ Μπιρίκος  

Ο διασωθείς  Ανδρέας Μπιρίκος ή Μπιρικάκης γεννήθηκε στο Πίκρι Ρεθύμνης το 1848. Υπήρξε υποτακτικός (δασκάλι) του Ιερομόναχου της Μονής Αρκαδίου Χρυσάνθου Βογιατζάκη. Θυμάται  ιδιαίτερα το Αρκαδικό δράμα, καθότι διέμενε τότε στο Αρκάδι με την οικογένειά του.

«……….  Μια ώρα πέρασε από τότες, που μπήκανε οι Τούρκοι στ’ Αρκάδι και βάνει ο Κωστής ο Γιαμπουδάκης φωθιά με μπιστόλα στο μπαρούτι της κρασαποθήκης. Εμούχρωνε μπλειό (άρχισε να νυκτώνει), όταν βγήκε μια λάμψη θεόρατη κι ακούστηκε ένα βρούχος σα να παίξανε χίλια καννώνια, κι εσείστηκε η γης ούλη…….»

2)    Ηρακλής Μανελάκης 

Ο Διασωθείς Ηρακλής Μανελάκης  Από την Πηγή Ρεθύμνου  , Φίλος και κοντοχωριανός του Κωστή Γιαμπουδάκη, ο οποίος δήλωνε ότι είχε συζητήσει με τον Γιαμπουδάκη και του είχε εκμυστηρευτεί  ότι θα έβαζε φωτιά στην πυριτιδαποθήκη. Μάλιστα ο Μανελάκης προέτρεψε τον Γιαμπουδάκη να φύγουν. Ο Γιαμπουδάκης του απάντησε : «Εγώ δε φεύγω .Λυπούμαι τα γυναικόπαιδα και θα καώ εν ανάγκη μαζί τους»  (Τιμόθεος Βενέρης)

Ο διασωθείς  Ιωάννης Παλιεράκης ιερεύς από την Πηγή Ρεθύμνου  επιβεβαιώνει τα παραπάνω :
………….. «Εκεί που επολεμούσαμε από το κελί στα μεσοκούμια , ακούσαμε φοβερόν κρότον , όπου εσείσθη όλη η Μονή. Σχεδόν αμέσως εμπείκε εις το κελί μας ο χωριανός  μου ο Ηρακλής Μανελάκης , ολόγυμνος και δεν είχε άλλο ρούχο επάνω του εκτός από το γιακά  και τα μανίκια του ποκαμισιού του.     ……. Μας είπε ο Μανελάκης ότι τη στιγμή που επυροβόλησε ο Γιαμπουδάκης εις την πυριτιδαποθήκη , εβγήκεν έξω , αλλά τον πήρε η φωθιά και του έκαψε έτσι τα ρούχα του και τον είδαμε γυμνό» 

3)    Ελένη Λουκάκη (Σφακιαναντώναινα )

Η διασωθείσα Ελένη Λουκάκη (Σφακιαναντώναινα) από την Αμνάτο Ρεθύμνου
Συνέντευξη της επιζήσασας Ελένης Λουκάκη Σφακιανάκη από την Αμνάτο ,  στην Αργίνη Γ. Φραγκούλη το Νοέμβριο του 1992.

«…. Ο Γιαμπουδής εκέντησε τη μπαρούτη και τοτεσας , ούλοι οπου ήτανε εκια σκοτωθήκανε  ….»

         4)  Ιερομόναχος Γεράσιμος  (Ηγούμενος της Μονής Χαλέπας

Ο διασωθείς  Ιερομόναχος Γεράσιμος  (Ηγούμενος της Μονής Χαλέπας) Είναι ο Ιερέας που συνάντησε ο Σκίνερ το 1867 ( αναφέρθηκε στον Επιστάτη της Μονής) που αργότερα βεβαίωσε  ότι είδε με τα μάτια του τον Γιαμπουδάκη  να κρατά υψωμένη την πιστόλα , να συνομιλεί για λίγο με τους ευρισκομένους στην πυριτιδαποθήκη , στη συνέχεια να βάζει φωτιά , που αμέσως έγινε η έκρηξη.  (Τιμ Βενέρης)

4            5) Μαρτυρίες από τον Διασωθέντα Παπαγιάννη Παλιεράκη

Ο Παπα-Γιάννης Παλιεράκης  από τη Πηγή Ρεθύμνου βρέθηκε στ' Αρκάδι το 1866 και ήταν ανάμεσα στους αιχμαλώτους που φυλακίστηκαν μετά για 10 μήνες .

Γράφει ο Συνταξιούχος δάσκαλος Κώστας Μυγιάκης στην Εφημερίδα “Χανιώτικα Νέα” τον Νοέμβριο του 2009

Οι εκ Πηγής αυτόπτες μάρτυρες του ολοκαυτώματος του Αρκαδιού Ηρακλής Μανελάκης και Ιωάννης Παλιεράκης , που βρέθηκαν στο Αρκάδι,  ο καθ' ένας από το σημείο που βρισκόταν είδε τον Γιαμπουδοκωστή να πυροβολεί επάνω στα μπαρουτοβάρελα.
Ο  Ηρακλής το Μανελάκι που στεκόταν στην πόρτα από μέσα, στο εσωτερικό, δηλαδή, της πυριτιδαποθήκης και είδε τον Γιαμπουδοκωστή να πυροβολεί πάνω στα μπαρουτοβάρελα, κι αυτόν (Ηρακλή Μανελάκη) τον πέταξε το ωστικό κύμα πίσω από το ιερό της εκκλησίας με καμένα τα ρούχα του και το δέρμα του.
Κι απέναντι στα κλάουστρα ο Γιάννης Παλιεράκης, μετ' έπειτα Παπά - Γιάννης της Πηγής, παρακολουθεί όλες τις κινήσεις του Γιαμπουδοκωστή ως την τελευταία στιγμή που πυροβολεί κι ακούει την ηφαιστειακή κοσμογονική έκρηξη και βλέπει το Μανελάκι  κατακαμένο και γυμνό λίγα μέτρα μπροστά από τα κλάουστρα. Βγαίνει και παίρνει τον Ηρακλή και τον περιποιείται.

Όμως και άλλα πρόσωπα που ήσαν αυτήκοοι μάρτυρες παρά των ως άνω αυτόπτων προσώπων, μαρτυρούν και επιβεβαιώνουν, ότι σε κατά καιρούς συναντήσεις τους με τους δύο Πηγιανούς αυτόπτες μάρτυρες τους βεβαίωναν με όρκους πως πυρπολητής τ' Αρκαδίου είναι ο εξ Aδελε Ρεθύμνης Κωστής Γιαμπουδάκης.
Και οι τρεις δε αυτήκοοι μάρτυρες που θ' αναφερθούν παρακάτω είναι πρόσωπα υψηλού κύρους και πνευματικής ακτινοβολίας. Και είναι:

Ο Διονύσιος Ψαρουδάκης μετέπειτα ηγούμενος της Ιεράς Μονής Αρκαδίου επιβεβαιώνει τόσον σε μένα όσο και σε μία αντιπροσωπεία των πνευματικών ταγών της Πηγής και παρουσία του Δασκάλου Σταύρου Βογιατζή που μαγνητοφωνούσε τη συνομιλία, "πως τα' Αρκάδι τ' ανατίναξε ο Κωστής Γιαμπουδάκης" (Φράση δικιά του στη μαγνητοφώνηση) που του το είπε ο Ηρακλής Μανελάκης και ο Γιάννης Παλιεράκης .

Ο Σπύρος Νικ. Μυγιάκης, προεστός της Πηγής που βρέθηκε στ' Αρκάδι σύμφωνα με έρευνες του Ιστορικού Γεωργίου Εκκεκάκη καθηγητού.
Αργότερα 1897 -1899 γίνεται πρόεδρος της τοπικής φρουράς Πηγής και στη συνέχεια γραμματέας των αγωνιστών του Αρκαδίου. Έζησε από κοντά τόσο τον Ηρακλή Μανελάκη όσο και τον Παπά - Γιάννη Παλιεράκη,. Και οι δυο του βεβαίωναν πως είδαν τον Γιαμπουδοκωστή να πυροβολεί πάνω στα βαρέλια με την πυρίτιδα

Η συμμετοχή του Αδελε στον Βαλκανικό αγώνα.

 

Ο Παντελής Μ. Γιαμπουδάκης από το Αδελε , παππούς του γιατρού Παντελή Γιαμπουδάκη και αδελφός της γιαγιάς μου Ευρυδίκης συμμετείχε ως οπλαρχηγός στο εθελοντικό σώμα απελευθέρωσης της Ηπείρου. Αρχηγός του σώματος Ηπείρου ήταν ο Ευάγγελος Κ. Γαλλιανός ή Φραγκιαδάκης. 

Έλαβε μέρος στις παρακάτω μάχες:

1)      Στην κατάληψη του χωριού «Γιανούζι» στις 31 Οκτωβρίου 1912 , που έγινε αρχηγείο του εθελοντικού σώματος Γαλλιανού

2)     Στην μεγάλη μάχη στις 2 Νοεμβρίου 1912 που κράτησε δύο (2) μέρες στην οποία εκτοπίστηκε ο εχθρός από το «Ασπρο Μήλο» προς «Χάϊκα» και μέχρι το «Γαρδίκι».

3)    Στη μάχη στο χωριό «Καστρί» στις 8 Νοεμβρίου 1912 η οποία συνεχίστηκε στις 14,22,23,25 και 27 του ίδιου μήνα και έτους.!!

4)   Στην απόκρουση στην αιφνίδια σφοδρή επίθεση των Τούρκων την νύχτα 28 Νοεμβρίου 1912 στο χωριό «Γιανούζι» που κράτησε δύο ώρες.

5)     Στη σφοδρή μάχη που έγινε στο «Άσπρο Μήλο» στις 3 Δεκεμβρίου 1912 στην οποία σκοτώθηκε ο Κωνσταντίνος Μ. Καλοειδάς , από εχθρική σφαίρα , στο δεξιό οφθαλμό.


Στο Ρέθυμνο υπάρχει Οδός Φραγκιαδάκη Ευαγγέλου (ή Γαλλιανός): Κρητικός οπλαρχηγός, που γεννήθηκε το 1870 στην περιοχή Γάλλου Ρεθύμνου. Η επιτροπή για τον Μακεδονικό Αγώνα (1904 κ.ε.) τον κατέταξε στην πρώτη τάξη οπλαρχηγών, αναγνωρίζοντας έτσι τις υπηρεσίες του.


Ο Ευάγγελος Φραγκιαδάκης (καπετάν Γαλιανός) (1869-1951) καταγόταν από το Ρέθυμνο, συμμετείχε στην Κρητική Επανάσταση του 1897 και εμφανίστηκε ως εθελοντής στη Μακεδονία το 1904 μαζί με τον Τσόντο-Βάρδα. Πήρε μέρος σε πολλές συμπλοκές και αιχμαλωτίστηκε κατά την μάχη στο Κουρί Γέρμα τον Απρίλιο του 1905. Συμμετείχε στους Βαλκανικούς Πολέμους και πέθανε το 1951 στο Ρέθυμνο

Αδελιανός καταθέτει στεφάνι στο Αρκάδι το 1885

Αυτές τις μέρες κυκλοφόρησε το Βιβλίο του Δασκάλου Νίκου Ι. Δερεδάκη "ΑΡΚΑΔΙ 150 χρόνια εορτασμών"

Το βιβλίο αποτελεί μια καταγραφή των περισσότερων εορταστικών εκδηλώσεων που έχουν γίνει για την αρκαδική εθελοθυσία από το 1866

Στην Ενότητα "Οι πρώτες εκδηλώσεις επί Τουρκοκρατίας" παρατήρησα ότι η πρώτη εκδήλωση στη Κρήτη έγινε δεκαοκτώ χρόνια μετά την εθελοθυσία του Αρκαδιού το 1884.

Όπως αναφέρει στο Βιβλίο του ο κ. Δερεδάκης εκείνη την ημέρα (8η Νοεμβρίου 1884) έγιναν δύο μνημόσυνα. Το ένα στη πόλη του Ρεθύμνου και το άλλο στο Αρκάδι που είχε οργανώσει ο Ηγούμενος Γαβριήλ Μαναρής .Ο Πανηγυρικός στην Ιερά Μονή Αρκαδίου θα παρουσιαστεί στο "ΣΥΝΕΔΡΙΟ για ΤΗΝ ΚΡΗΤΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ 1866-1869" που θα γίνει στα Χανιά στις 4 και 5 Νοεμβρίου. Ο Λόγος θα παρουσιαστεί από τον Φιλόλογο, Συγγραφέα Λενακάκη Ανδρέα στην Δ' Συνεδρία.


Τον επόμενο χρόνο , 1885 , τον εορτασμό ανέλαβε ο σύλλογος "Μούσαι"
Περίπου 1500 άτομα , οι περισσότεροι έφιπποι με επικεφαλής τους προκρίτους, ξεκίνησαν για το Ρέθυμνο για το ιστορικό μοναστήρι.

Παρατήρησα ότι στη διαδικασία κατάθεσης στεφάνων στο Ηρώο του Αρκαδιού , όλοι οι καταθέτοντες στεφάνια εκπροσωπούσαν αρχές ή συλλόγους του Ρεθύμνου. Ο 27ος που κατέθεσε στεφάνι ήταν ο Π. Χατζηγεωράκης εκ μέρους των χωρίων Αδελε και Αγίας Παρασκευής. Επειδή δεν κατέθεσαν στεφάνι από κανένα άλλο χωριό. Υποθέτω ότι κατέθεσαν στη μνήμη του Πυρπολητή Κωστή Γιαμπουδάκη


Το Βράδυ της ίδιας μέρας στην κατάλληλα διακοσμημένη αίθουσα της Δημοτικής Σχολής ,μίλησε ο Εμμ. Γενεράλις απόσπασμα  του οποίου παραθέτω :

Λόγος εκφωνηθείς εις Ρέθυμνον την 8/11/1885 εις την 19ην επέτειον της ολοκαυτώσεως.
απόσπασμα :
………………….. Και ιδού προσέρχεται ο Αδελιανός Κωνσταντίνος Γιαμπουδάκης κρατών πιστόλαν και ατρόμητος ερωτά τα γυναικόπαιδα , αν η δουλεία και η ατίμωσις είναι προτιμότερη του θανάτου. Περιμένει δε να ακούση το εμπρός και να εκτελέση την υπό του θείου εμπνευσθείσαν αυτώ ιδέαν , αποδεκτήν δε γενομένην υπό του Γαβριήλ και του Φρουράρχου. Στιγμή αγία ! Στιγμή ιερά και μεγάλη! Στιγμή φρικτή. Η μήτηρ κάθηται παρά την πυρίτιδα σφίγγουσα το τέκνο της εν τη αγκάλη και προσδοκώσα την ανάπαυσιν εν τω θανάτω.
………………………
Επαναλαμβάνει την ερώτησιν τότε ο Γιαμπουδάκις , και εις την απόκρισιν φωτιά! Εκπυρσοκροτεί το πυροβόλον του. Ω της φοβεράς και αιματηράς λύσεως! Νέφος πυκνόν καλύπτει το παν και μεταβάλλει την ανατιναχθείσαν αποθήκην εις μαύρην κόλασιν.


…………………………………………

Συνέντευξη της επιζήσασας Ελένης Λουκάκη Σφακιανάκη από το Αρκάδι το 1866 στη Αργίνη Γ. Φραγκούλη

Κατέρευσε η Villa Glaudio στον Πίκρι Ρεθύμνου

Κατέρρευσε ανήμερα του Αγίου Νικολάου (6-12-13 ) το ενετικό κτίσμα της οικογένειας Claudio στον οικισμό Πίκρη του δήμου Ρεθύμνου.
Συγκεκριμένα η ανατολική πλευρά του κτίσματος είναι πλέον ένας σωρός από πέτρες και χώματα, κάτι που όπως υποστηρίζουν κάτοικοι του χωριού ήταν δυστυχώς αναμενόμενο, αφού η αδιαφορία όλων των αρμόδιων φορέων ήταν επιδεικτική επί πολλά χρόνια.

«Από το 1983 δεν έχω σταματήσει να ‘ενοχλώ’ όλους τους υπεύθυνους, το δήμο, την 28η Εφορεία Αρχαιοτήτων, τους νομάρχες. Έχω στείλει έγγραφα παντού, αλλά κανείς δεν ενδιαφέρθηκε να αποκαταστήσει το κτίσμα», μας είπε ο κ. Κωνσταντίνος Μπιρικάκης.

Μάλιστα τον Ιούλιο του 2010 είχε διοργανωθεί και ένα συνέδριο όπως λέει ο ίδιος στην περιοχή για την προβολή της ιστορίας, στο οποίο παρέστησαν οι αρχές του τόπου, ωστόσο το «αυτί» κανενός δεν ίδρωσε.

Και όμως υπάρχει μελέτη για την αποκατάστασή του κτίσματος, όπως αναφέρει, αλλά το μόνο που έγινε όλα αυτά τα χρόνια είναι η συντήρηση της πόρτας της εισόδου και εκεί ολοκληρώθηκε το ενδιαφέρον των αρμοδίων.

Το θέμα όμως δεν είναι μόνο η αδιαφορία των υπευθύνων για τη συντήρηση και αποκατάσταση ενός μνημείου, δυστυχώς δεν είναι το πρώτο.

Όπως μας ενημέρωσε ο κ. Μπιρικάκης έχει διακοπεί η κυκλοφορία στο σημείο αφού είναι καλυμμένο από τις πέτρες.

Τι έχουν να απαντήσουν άραγε όσοι επί χρόνια κώφευαν στις εκκλήσεις των κατοίκων;
Πηγή :Goodnet.gr

Ο Γ. Π. Εκκεκάκης ομορφαίνει και τιμά το Ρέθυμνο και την Κρήτη

Χάρη Στρατιδάκη

Πριν από λίγους μήνες ο Αντώνης Πλυμάκης δημοσίευσε στα «Χανιώτια Νέα» ένα σύντομο αλλά περιεκτικό σχόλιο, υπό τον τίτλο «Γεώργιος Εκκεκάκης: η Κρήτη πολλά του οφείλει». Έγραψε εκεί, μεταξύ άλλων: «H Κρήτη και ειδικά το Ρέθεμνος, έχουν την αγαθή τύχη να συγκαταλέγει στα εκλεκτά τέκνα της τον Γεώργιο Εκκεκάκη.

Ένας χαρισματικός άνθρωπος που ανάλωσε τη ζωή του στην υπηρεσία αυτού του τόπου και την ανάσυρση από τη λήθη και ανάδειξη αμέτρητων πτυχών της ζωής του νησιού μας από εκατοντάδες χρόνια πριν. Καθηγητής της φυσικής αγωγής δεν αρκέστηκε σε αυτήν την ειδίκευσή του αλλά ασχολήθηκε, όσο ελάχιστοι άλλοι, στην συλλογή και έρευνα σε αμέτρητα άγνωστα βιβλία και χειρόγραφα περασμένων εποχών που τα απέκτησε, με προσωπική του δαπάνη από δημοπρασίες στην Ελλάδα ή του εξωτερικού ... Δεν θα επεκταθώ σε αμέτρητες άλλες δραστηριότητες του Γεωργίου Εκκεκάκη, αλλά νομίζω ότι κάποτε θα πρέπει να τιμηθεί από τους Κρητικούς, από τους ανθρώπους και φορείς που έχουν συναίσθηση του τεράστιου έργου του και της προσφοράς του σε αυτόν τον τόπο, ιδίως στη σημερινή εποχή όπου ενδιαφέρον από πολλούς υπάρχει για τα της Κρήτης μόνον όταν θα αποκομίσουν κάτι σε οικονομικό ή άλλο όφελος».

Ο Α. Πλυμάκης περίγραψε με το σχόλιό του εκείνο έναν τύπο ανθρώπου, που ήταν ούτως ή άλλως σπανιότατος ακόμα και σε καλύτερες πνευματικά εποχές, και που σήμερα τείνει να εκλείψει: τον «Κρητολόγο». Κάτω από αυτό τον τίτλο θα μπορούσαμε να τοποθετήσουμε όχι παραπάνω από μια δωδεκάδα Κρήτες και μη: τους Στέφανο Ξανθουδίδη, Νικόλαο Πλάτωνα, Στέργιο Σπανάκη, Νικόλαο Σταυρινίδη, Μενέλαο Παρλαμά, Ελευθέριο Πλατάκη, Ανδρέα Καλοκαιρινό, Paul Faure, Θεοχάρη Δετοράκη, Στυλιανό Αλεξίου. Μέσα στην τιμητική δωδεκάδα εντάσσεται και ένας μοναδικός συμπολίτης μας, ο Γιώργος Εκκεκάκης.

Θα μπορούσαμε να ορίσουμε τον «Κρητολόγο» ως τον επιστήμονα που είναι καταρχήν ιστοριοδίφης αλλά επεκτείνεται και σε άλλους, πέραν της ιστορίας, τομείς. Χαρακτηριστικό παράδειγμα από τους απελθόντες υπήρξε ο Ελευθέριος Πλατάκης,επιστήμων φυσικός και φυσιοδίφης, σπηλαιολόγος, ονοματολόγος κ.ά. Από τους επιζώντες παράδειγμα αποτελεί ο Στυλιανός Αλεξίου, αρχαιολόγος, ιστορικός, φιλόλογος-κριτικός εκδότης κ.λπ.

Εξίσου χαρακτηριστικό παράδειγμα Κρητολόγου -και ελπίζω όχι το τελευταίο- είναι οΓ. Π. Εκκεκάκης. Τι να πρωτογράψει γι' αυτόν κανείς: γυμναστής το επάγγελμα, ερευνητής, ιστοριοδίφης, ιστορικός τοπιογράφος, βιβλιογράφος, συλλέκτης, ζωγράφος κ.ά. Σε όλα υπήρξε άριστος και σε όλα διακρίθηκε:

- Για τη θητεία του στην εκπαίδευση μιλούν οι μαθητές του αλλά και τα σωματεία και οι αθλητές που ανέδειξε.
- Για τη συγκρότηση της Κρητικής Βιβλιογραφίας σε τρεις τόμους μιλούν οι χιλιάδες παραπομπές στην διεθνή βιβλιογραφία.
- Για την αγάπη του για το βιβλίο μιλά η προνομιακή σχέση που έχει με τις μεγάλες βιβλιοθήκες της υφηλίου.
- Για τις εκδόσεις του Ερωτόκριτου θεωρείται ο ειδήμων.
- Για τους περιηγητές που έφτασαν από τον 15ο μέχρι και τον 20ο αιώνα στην Κρήτη είναι αναντικατάστατος.
- Για τον συγκρητισμό του μιλούν οι δεκάδες δημοσιεύσεις σε έντυπα πέραν του Ρεθύμνου: Ελλωτία, Εν Χανίοις, Κρητολογικά Γράμματα, Αμάλθεια, Χανιώτικα Νέα, Μεσόγειος, Κήρυξ κ.λπ.
- Για την επιστημοσύνη του μιλούν οι 420 δημοσιεύσεις του (μέχρι το τέλος του 2012), αυτοτελείς ή σε τόμους και έντυπα.
- Για την ανασύσταση της ιστορικής τοπιογραφίας του Ρεθύμνου μιλούν τα εκατοντάδες άρθρα του και οι ζωγραφικές απεικονίσεις μνημείων που επεχείρησε με βάση ασαφείς εικόνες.

- Για τον αγώνα του να διασώσει στοιχεία για τους «Ρεθύμνιους που άφησαν ίχνη» μιλούν τα σχεδόν 7.000 βιογραφικά σημειώματα που έχει εκπονήσει και συνεχίζει να εμπλουτίζει αλλά και να αυξάνει.

Στα παραπάνω θα μπορούσαμε να προσθέσουμε αρκετά ακόμη, όμως ας μου επιτραπεί να προσθέσω, αξιολογώντας τα, μόλις δύο: τηνσεμνότητα και τη δοτικότητα του ανδρός. Με μια πρόχειρη αναζήτηση στο Διαδίκτυο, που την κάνει απλούστερη η αναζήτηση του αντικειμένου «Εικόνες» συνειδητοποιούμε ότι δεν υπάρχει βιβλίο της τελευταίας δεκαετίας που να αναφέρεται στο Ρέθυμνο και που να μην έχει δανειστεί στοιχεία από το έργο του. Ειδικά στον τομέα της εικονιστικής τεκμηρίωσης, ιδιαίτερα της φωτογραφικής, δεν υπάρχει ερευνητής αλλά και φορέας που να μην καταφεύγει στις υπηρεσίες του, οι οποίες είναι σε κάθε περίπτωση απλόχερες, μέχρις του σημείου της εκμετάλλευσης.

Αυτός ο άνδρας, στον οποίο καταφεύγουν οι πάντες, δεν καβάλησε το καλάμι ούτε και ζήτησε ποτέ αναγνώριση, τιμές και δόξες. Ας μου επιτραπεί εδώ ένα ακόμη μεγάλο παράθεμα, ενός Χανιώτη και πάλι, του Ανδρέα Χατζηπολάκη:

«Έκπληκτοι έμειναν ο Ηγούμενος και οι Πατέρες τής Μονής Αγίας Τριάδος Χανίων όταν ο καθηγητής κ. Γεώργιος Εκκεκάκης από το Ρέθυμνο κάτω από άκρα μυστικότητα και εντελώς αθόρυβα αποφάσισε να δωρίσει χειρόγραφο κώδικα τού 1595 μ.Χ., 988 σελίδων, το οποίο είχε διακοσμήσει και χρονολογήσει ο ένας εκ των δύο κτητόρων της Ιεράς Πατριαρχικής και Σταυροπηγιακής Μονής Αγίας Τριάδος των Τζαγκαρόλων Ιερεμίας και το οποίο αποτελεί τεράστιο πνευματικό κειμήλιο, που θα φιλοξενείται πλέον στο κειμηλιαρχείο τής Μονής. Σε δήλωση του ο κ. Εκκεκάκης στον Ηγούμενο και στην αδελφότητα τής Μονής ανέφερε ότι: παραδίδω αυτό το ιδιόγραφο του κτήτορος της Μονής σας μαζί με την οικογένεια μου ύστερα από τηλεφωνική πειστική επικοινωνία που είχαμε με τον π. Δαμασκηνό Λιονάκη, αδελφό της Μονής σας και παρότρυνση του Θεοφιλεστάτου Επισκόπου Κνωσού κ. Ευγενίου, χωρίς κανένα απολύτως αντάλλαγμα και με πολλή αγάπη. Στη συνέχεια και με πολλή συγκίνηση ο Ηγούμενος της Μονής Αρχιμ. Αμφιλόχιος Παπαγιαννάκης ευχαρίστησε τον κ.Εκκεκάκη εκ μέρους της αδελφότητος και τον χαρακτήρισε μεγάλο ευεργέτη της Μονής, ενώ του ζήτησε να πραγματοποιηθεί σχετική εκδήλωση προς τιμήν του, κάτι που αρνήθηκε λόγω τής σεμνότητος του χαρακτήρος του ...»

Τον συγκεκριμένο κώδικα είχε αγοράσει σε διεθνή δημοπρασία σε άγνωστη τιμή, όπως αγοράζει καθημερινά από παλαιοβιβλιοπώλες και κάθε τόσο από δημοπρασίες δεκάδες βιβλίων και γενικότερα εντύπων. Με την ίδια ευκολία που τα αγοράζει (στερούμενος οπωσδήποτε άλλων απολαύσεων), συχνά, ως τυπικός ευπατρίδης και όχι ως τυπικός συλλέκτης, τα χαρίζει, είτε για τη συγκρότηση πρόσφατα αμαριώτικης βιβλιοθήκης στο «Πάνακρον» είτε στη Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Κρήτης. Για μια τέτοια δωρεά ο διευθυντής του έστειλε ευχαριστήρια επιστολή, από την οποία σταχυολογώ:

«Σας στέλνουμε ένα πρώτο κατάλογο των βιβλίων που είχατε την ευγενή καλοσύνη να δωρίσετε στη Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Κρήτης, τα οποία παραλάβαμε στις 25/02/2013. Είναι τιμή μας να εμπλουτιστεί η Βιβλιοθήκη μας με βιβλία της συλλογής σας, ένα περισσότερο όταν πρόκειται για εκδόσεις προ του 1900 και αρκετέςμοναδικότητες. Τα βιβλία αποτελούν πλέον την «Συλλογή Εκκεκάκη», την οποία έχουμε δημιουργήσει ως αυτόνομη ενότητα στις Κλειστές Συλλογές μας ... Ευχαριστούμε και πάλι θερμά για τη γενναιοδωρία και την όλη συνεργασία».

Ο Μανόλης Κουκουράκης χρησιμοποιεί τον όρο «γενναιοδωρία» γνωρίζοντας πολύ καλά πόσο δύσκολο είναι σε έναν συλλέκτη να αποχωριστεί το οτιδήποτε από τη συλλογή του, πολύ περισσότερο σπάνιες εκδόσεις, από τις οποίες μάλιστα οι επτά, όπως σημειώνει σε άλλο σημείο της επιστολής, είναι άγνωστες στη βιβλιογραφία, άρα και ακαταλογράφητες!

Το Ρέθυμνο στην περίπτωση του Γ. Π. Εκκεκάκη δεν στάθηκε τόσο φειδωλό σε τιμές, όσο σε άλλες περιπτώσεις, με πιο πρόσφατο παράδειγμα τον Νίκο Μαμαγκάκη. Απ' ό,τι γνωρίζω τον έχει ήδη τιμήσει μέσω δύο τουλάχιστον φορέων του, της Νομαρχίας και της Ιεράς Μητρόπολης Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου. Οι τιμήσεις αυτές ευτυχώς ανατρέπουν το σύνηθες «ουδείς προφήτης στον τόπο του». Το έχω γράψει και αλλού, με άλλη ευκαιρία: «Δεν είμεθα οι Ρεθύμνιοι επιλήσμονες», λίγο αργοπορημένοι, ναι!

Στην περίπτωσή μας όμως, ο ακάματος ερευνητής δεν αρκούσε να τιμηθεί με τα συνήθη, σημαντικά κατά τα άλλα, βραβεία. Η προσφορά του είναι κατά βάση ακαδημαϊκή και τέτοιο επιβαλλόταν να είναι το «Αντιδώρημα» της πόλης και της Κρήτης προς αυτόν: ένας επιστημονικός τόμος, απαρτιζόμενος από επιστημονικές εργασίες. Όταν λοιπόν την προπερασμένη άνοιξη ο συμπολίτης Όθωνας Χριστουλάκης έκανε στα «Ρεθεμνιώτικα Νέα» πρόταση τίμησής του, του είχα απαντήσει ως εξής:

«Ο κ. Χριστουλάκης εξέφρασε το δημόσιο αίσθημα με την πρόταση τίμησης του Γιώργη Εκκεκάκη, τον οποίο περιγράφει ως παιδαγωγό, αθόρυβο, λαμπρό συμπολίτη και «κεφάλαιο για τον τόπο μας». Είμαι σίγουρος ότι κανένας Ρεθεμνιώτης αλλά και κανένας άνθρωπος των γραμμάτων συνολικά της Κρήτης δεν θα διαφωνήσει με την πρότασή του. Εκείνο στο οποίο θα διαφοροποιηθώ είναι στην πρόταση τίμησής του από τον Σύλλογο Κατοίκων Παλιάς Πόλης. Πρότασή μου είναι η εκδήλωση τιμής από δύο άλλους φορείς, με μεγαλύτερο βεληνεκές, τον Δήμο Ρεθύμνου και το Πανεπιστήμιο Κρήτης. Παράλληλα έχω προτείνει και παλιότερα σε φίλους Κρητολόγους και το κάνω σήμερα και από αυτή τη θέση την εκπόνηση και έκδοση ενός τιμητικού τόμου με επιστημονικές εργασίες και την προσφορά του στον Γιώργη Εκκεκάκη ως αντίδωρο στα όσα μας έχει προσφέρει μέχρι σήμερα και στα όσα θα συνεχίσει ασφαλώς να μας προσφέρει στο μέλλον».

Στην πρόταση ανταποκρίθηκε άμεσα ο συμπολίτης δικηγόρος και ιστοριοδίφηςΣτέργιος Μανουράς, ο οποίος και την επεξεργάστηκε περαιτέρω. Στη συνέχεια καλέσαμε τους Γιάννη Παπιομύτογλου, τέως Διευθυντή της Δημόσιας Κεντρικής Βιβλιοθήκης Ρεθύμνου, Μιχάλη Τζεκάκη, τέως Διευθυντή της Βιβλιοθήκης του Πανεπιστημίου Κρήτης και Ασπασία Παπαδάκη, δρ. ιστορίας και Διευθύντρια των Γενικών Αρχείων του Κράτους στο Ρέθυμνο. Έτσι συγκροτήθηκε μια ενθουσιώδης ομάδα έκδοσης, η οποία χρειάστηκε να στείλει τρεις επιστολές και να συνεδριάσει περισσότερες από 15 φορές για να φτάσει στο επιθυμητό αποτέλεσμα, που είναι το «Αντιδώρημα. Τιμητικός τόμος στον Γ. Π. Εκκεκάκη». Ο τόμος έχει έκταση 366+4 σελίδων και συγγραφείς του είναι ούτε λίγο ούτε πολύ 25 ερευνητές, από το Ρέθυμνο, το Ηράκλειο, τα Χανιά, την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη, που αναφέρονται παρακάτω με τα πονήματά τους.

1. Ασπασία Παπαδάκη, Βιογραφικό σχεδίασμα και εργογραφία του Γ. Π. Εκκεκάκη.
2. Ζαχαρίας Αντωνάκης, Η διπλή Κρήτη στην αυγή της ελευθερίας. Οι σχέσεις του χριστιανικού και του μουσουλμανικού πληθυσμού στα τέλη του 19ου αιώνα στην κρητική ύπαιθρο μέσα από τα μάτια ενός υποπροξένου.

3. Σταμάτης Αποστολάκης, Ιστορικό τραγούδι για την ολοκαύτωση του Αρκαδιού.
4. Μαρία Αρακαδάκη, Το «κατά Basilicata Ευαγγέλιο». Ζητήματα ανάγνωσης και ερμηνείας των χαρτογραφικών πηγών.
5. Ιωάννης Βολανάκης, Ο περιηγητής F. W. Sieber και το Ρέθυμνον κατά το έτος 1817.
6. Χαράλαμπος Γάσπαρης, Ο ρέκτορας Ρεθύμνου αποδίδει λογαριασμό. 3 Ιανουαρίου 1416.
7. Γιάννης Γρυντάκης, «Μέχρι το 1876 η Κρήτη είχε γλιτώσει από το χαρτονόμισμα και τη χολέρα».
8. Νίκος Δερεδάκης, Η διδασκαλία της τοπικής ιστορίας στο δημοτικό σχολείο.
9. Παύλος Κόρπης, Νεότερα για τον Ιταλό ανθρωπολόγο Lidio Cipriani.
10. Χρίστος Μακρής, Η μάχη των Σελλιών της επαρχίας Αγ. Βασιλείου στις 17 Ιουλίου 1867.
11. Στέργιος Μανουράς, Κρήτες συνδρομητές σε πέντε βιβλία του Μανουήλ Βερνάρδου.
12. Μανόλης Μανούσακας, Οι δημιουργοί του Flora Graeca και η Κρήτη.
13. Κώστας Μουτζούρης, Έχει ο Παντελής Πρεβελάκης σήμερα αναγνώστες;
14. Μιχάλης Παπαδάκης (Δάνδολος), Τα σχετικά με το όνομα Κρήτη παράγωγα και σύνθετα.
15. Χαρίδημος Παπαδάκης (Νταραμανελίτης), Το κυνήγι των περιηγητών του Γ. Π. Εκκεκάκη.
16. Γιάννης Παπιομύτογλου, Το θέατρο στο Ρέθυμνο τη δωδεκαετία 1884-1895.
17. Παναγιώτης Παρασκευάς, Αποτυπώσεις της προσφυγικής ιστορίας του Ρεθύμνου 1924-1930.
18. Γεώργιος Περπιράκης, Τσίχλης Αναγνώστης (Γεώργιος), τ. Ιωάννη 1826-1911.
19. Αντώνης Πλυμάκης, Το σπήλαιο της Παναγίας Αρκουδιώτισσας και επτά περιφερειακά του σπήλαια στο ακρωτήρι Μελέχας Χανίων.
20. Manuel Serrano, Μια ισπανική λογοτεχνική μαρτυρία της επανάστασης της Κρήτης του 1897.
21. Ιωάννα Στεριώτου, Η εξέλιξη του «προμαχωνικού συστήματος» στις οχυρώσεις της Ελλάδας.
22. Χάρης Στρατιδάκης, Χρονολόγιο των καταστροφών στη μνημειακή κληρονομιά του Ρεθύμνου κατά τον 19ο και τον 20ό αιώνα.
23. Μιχάλης Τζεκάκης, Οι υποδομές έρευνας, παιδείας και πολιτισμού στο Ρέθυμνο, το έργο του Γ. Π. Εκκεκάκη και η σημερινή οικονομική συγκυρία.
24. Κώστας Τσικνάκης, Οι αγωνίες ενός αρχαιολόγου στην Κρήτη. Μια επιστολή του Ευσταθίου Πετρουλάκη προς τον Στέφανο Δραγούμη το 1913.

25. Αριστόδημος Χατζηδάκης, Μιχάλης Σαββάκης, ο Προμηθέας των μηχανικών της Κρήτης. Τα πρώτα χρόνια μέχρι την Αυτονομία στο Ρέθυμνο.

ον τιμητικό τόμο προλογίζει η Επιτροπή Έκδοσης και ακολουθούν εισαγωγικά κείμενα, με καταθέσεις και προσωπικών στοιχείων, από τον Μητροπολίτη Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου Ευγένιο, τον Δήμαρχο Ρεθύμνης Γιώργη Μαρινάκη και τον ομότιμο Καθηγητή του Πανεπιστημίου Κρήτης Αλέξη Πολίτη. Η έκδοση τελεί υπό την αιγίδα του Δήμου Ρεθύμνης. Οι συνεργασίες θα ήταν ασφαλώς περισσότερες αν ως Επιτροπή δεν είχαμε βάλει σύντομα περιθώρια, ώστε η έκδοση να μη χρονίσει.
Μετά λοιπόν από τους τόμους «Ειλαπίνη, τόμος τιμητικός για τον καθηγητή Νικόλαο Πλάτωνα», «Αντίφωνον, τιμητικός τόμος στον καθ. Ν. Β. Δρανδάκη» και «Λοιβή, τόμος τιμητικός στον Ανδρέα Καλοκαιρινό» έφτασε η σειρά του Γ. Π. Εκκεκάκη με το «Αντιδώρημα», που θα παρουσιαστεί της ερχόμενη Τετάρτη 9 Οκτωβρίου στις 7.30μ.μ. Στην εκδήλωση θα μιλήσουν ο Αλέξης Πολίτης και η Ασπασία Παπαδάκη. Είναι παραπάνω από σίγουρο ότι το πνευματικό Ρέθυμνο θα δώσει σύσσωμο το παρόν, όπως δεν θα παραλείψει να το κάνει και τον προσεχή Νοέμβριο, γεμίζοντας ασφυκτικά την αίθουσα συνεδριάσεων και τους διαδρόμους του Δικαστικού Μεγάρου και απαιτώντας με την πάνδημη παρουσία του την άρση μιας καταφανούς αδικίας.

Ο Γ. Π. Εκκεκάκης αποτελεί πρεπιά του Ρεθύμνου και ανήκει στη στόφα των ανθρώπων που παλιότερα το λάμπρυναν, το έβγαλαν έξω από τα σύνορά του και τεκμηρίωσαν την πρωτιά του στα γράμματα. Το Ρέθυμνο με τη σειρά του περιμένει από αυτόν μακροημέρευση, πνευματική εγρήγορση, δημιουργία και συνέχιση της αφειδώλευτης βοήθειας σε κάθε έρευνα που το αφορά.

Σε κάθε περίπτωση το αντιδώρημα που του απονέμει σήμερα είναι μικρό, όπως άλλωστε και το αντίδωρο της εκκλησίας, αλλά προσφέρεται με πολλή αγάπη και σεβασμό.

*Ο Χάρης Στρατιδάκης είναι σχολικός σύμβουλος-συγγραφέας


Πηγή : ΡΕΘΕΜΝΙΩΤΙΚΑ ΝΕΑ